عرشه فولادی
نقش عرشه فولادی در پروژه‌های انبوه‌سازی و ساختمان‌های بلندمرتبه
خرداد
افزایش جمعیت شهرنشین، رشد تقاضا برای مسکن و محدودیت منابع، همگی موجب شده‌اند تا ساخت‌وساز به سمت انبوه‌سازی و احداث ساختمان‌های بلندمرتبه سوق پیدا کند. در این نوع پروژه‌ها، سرعت، ایمنی، و صرفه‌جویی در هزینه‌ها اهمیت بالایی دارد. یکی از سیستم‌هایی که به‌صورت گسترده در این نوع ساخت‌وسازها مورد استفاده قرار می‌گیرد، عرشه فولادی (Steel Decking) است.
عرشه فولادی به‌عنوان یک فناوری مدرن در صنعت ساختمان، نقش مهمی در بهینه‌سازی سقف‌های سازه‌ای ایفا می‌کند. این سیستم ترکیبی از ورق فولادی فرم‌دار، بتن و المان‌های برشی (گلمیخ) است که به‌صورت مرکب عمل کرده و علاوه‌بر قالب‌بندی دائم، بخشی از بارهای سازه را نیز تحمل می‌کند.
در این مقاله، به بررسی نقش کلیدی عرشه فولادی در پروژه‌های انبوه‌سازی و بلندمرتبه، مزایا، نکات فنی، اقتصادی و اجرایی آن پرداخته و در پایان شرکت اورهان صنعت را به‌عنوان مرجعی معتبر معرفی خواهیم کرد.
۱. اهمیت استفاده از سیستم‌های نوین در انبوه‌سازی
ساخت و ساز انبوه، برخلاف پروژه‌های کوچک‌مقیاس، نیازمند هماهنگی بالا، زمان‌بندی دقیق و فناوری‌های کم‌هزینه اما مطمئن است. سیستم‌های سنتی مانند قالب‌بندی چوبی یا تیرچه‌بلوک در چنین مقیاسی کارایی لازم را ندارند. بنابراین مهندسین به سمت استفاده از سیستم‌های صنعتی مانند عرشه فولادی روی آورده‌اند که مزایای زیر را دارد:
-
کاهش زمان اجرا
-
کاهش تعداد نیروی انسانی
-
حذف قالب‌بندی سنتی
-
افزایش ایمنی کارگاه
-
امکان اجرای همزمان طبقات
۲. معرفی عرشه فولادی و اجزای آن
عرشه فولادی متشکل از:
-
ورق فولادی گالوانیزه ذوزنقه‌ای شکل به‌عنوان قالب و عضوی مقاوم
-
بتن مسلح که روی ورق ریخته می‌شود
-
گلمیخ (Stud) که اتصال ورق و تیرهای فولادی را تضمین می‌کند
-
آرماتور حرارتی یا تقویتی برای مقابله با ترک خوردگی
این ترکیب باعث تشکیل یک سقف مرکب مقاوم و سبک می‌شود که همزمان با بتن‌ریزی عمل کرده و دیگر نیازی به قالب‌برداری ندارد.
۳. مزایای عرشه فولادی در ساختمان‌های بلند و انبوه
الف) کاهش وزن سازه
در ساختمان‌های بلندمرتبه، وزن سازه یکی از چالش‌های اصلی است. استفاده از عرشه فولادی به‌جای سیستم‌های سنگین مانند دال بتنی، باعث کاهش چشمگیر وزن سقف‌ها شده و طراحی فونداسیون را نیز بهینه می‌کند.
ب) افزایش سرعت اجرا
در پروژه‌های انبوه، زمان = هزینه است. عرشه فولادی باعث می‌شود:
-
در هر روز چندین سقف اجرا شود
-
نیازی به قالب‌بندی و شمع‌گذاری نیست
-
عملیات بتن‌ریزی و نصب همزمان در چند طبقه انجام شود
ج) کاهش هزینه‌های جانبی
با حذف قالب‌بندی، کاهش مصالح مصرفی، کاهش نیروی انسانی و زمان اجرا، مجموع هزینه‌های پروژه به‌شدت کاهش می‌یابد.
د) ایمنی بالاتر در حین ساخت
ورق فولادی به‌عنوان سکوی کاری مقاوم در حین ساخت عمل کرده و احتمال سقوط یا خطرات کارگاهی را کاهش می‌دهد.
ه) امکان عبور آسان تأسیسات
زیرسقف‌های عرشه فولادی به دلیل فرم خاص ورق و حذف شمع‌گذاری، فضایی باز و مناسب برای عبور تأسیسات مکانیکی و الکتریکی فراهم می‌کنند.
۴. نقش عرشه فولادی در طراحی سازه‌های بلندمرتبه
در سازه‌های بلند، تحلیل دینامیکی و کنترل ارتعاش از اهمیت بالایی برخوردار است. سقف‌های مرکب عرشه فولادی به‌دلیل:
-
سختی خمشی مناسب
-
عملکرد یکپارچه با تیرها
-
کاهش جرم لرزه‌ای
به طراحان امکان می‌دهند تا مقاطع کوچک‌تری برای ستون‌ها و فونداسیون در نظر بگیرند. همچنین انتقال نیروهای جانبی مانند زلزله به‌طور کنترل‌شده‌تری صورت می‌گیرد.
۵. بررسی نکات فنی در اجرای عرشه فولادی برای ساختمان‌های بلند
ضخامت و مقاومت ورق
برای پروژه‌های بلند، معمولاً از ورق‌های گالوانیزه با ضخامت ۱.۰۰ تا ۱.۲۵ میلی‌متر و مقاومت کششی بالا (مثلاً S350GD) استفاده می‌شود.
طول دهانه‌ها و تیرریزی
در پروژه‌های مرتفع که دهانه‌های بزرگ دارند، فاصله تیرهای فرعی باید بر اساس جدول مقاومت مجاز ورق و نوع بتن محاسبه شود.
کنترل ارتعاش
در طبقات بالا، باید از المان‌هایی استفاده کرد که ارتعاش سقف را کنترل کند. افزایش ضخامت بتن یا استفاده از آرماتورهای حرارتی موثر است.
۶. نکات مهم در انتخاب ورق مناسب برای پروژه‌های انبوه‌سازی
-
استفاده از ورق‌های فرم‌دار استاندارد با ارتفاع موج مناسب
-
گالوانیزه بودن ورق برای مقاومت در برابر زنگ‌زدگی
-
انطباق با استانداردهای بین‌المللی مانند ASTM A653 یا EN10346
-
قابلیت جوش‌پذیری با گلمیخ
-
خدمات پشتیبانی از طرف تأمین‌کننده در محل پروژه
۷. تأثیر عرشه فولادی بر بهره‌وری اقتصادی پروژه
استفاده از عرشه فولادی به کاهش قابل توجه هزینه‌های زیر منجر می‌شود:
-
نیروی انسانی
-
قالب‌بندی و تجهیزات
-
مصرف بتن
-
مدت زمان اجاره جرثقیل و دستگاه‌های بتن‌ریز
-
هزینه نگهداری و تعمیرات بلندمدت
در نتیجه بازگشت سرمایه سریع‌تر حاصل می‌شود و برای پروژه‌های مشارکتی یا سرمایه‌گذاری شخصی بسیار مقرون‌به‌صرفه است.
۸. مطالعات موردی موفق از عرشه فولادی در پروژه‌های بلند
-
برج‌های مسکونی چندین طبقه در تهران و مشهد که با استفاده از عرشه فولادی تا ۴۰٪ در زمان اجرای سازه صرفه‌جویی شده است.
-
پروژه‌های انبوه‌سازی دولتی و نهادهای حمایتی مانند بنیاد مسکن و طرح نهضت ملی مسکن که از این سیستم به‌طور گسترده بهره می‌برند.
-
مجتمع‌های تجاری و اداری بزرگ با ده‌ها طبقه که به دلیل تردد بالا و بارگذاری سنگین، از سقف مرکب بهره می‌گیرند.
۹. چالش‌ها و راه‌حل‌ها در استفاده از عرشه فولادی در پروژه‌های مرتفع
چالش: حمل و بالابری ورق در طبقات بالا
راه‌حل: استفاده از بالابرهای برقی و جرثقیل‌های تاور
چالش: کنترل صدا و لرزش در طبقات بالا
راه‌حل: اجرای بتن سنگین‌تر و استفاده از عایق‌های صوتی بین سقف‌ها
چالش: هماهنگی همزمان بتن‌ریزی در چند طبقه
راه‌حل: استفاده از تیم‌های مجرب و برنامه‌ریزی دقیق توسط پیمانکار حرفه‌ای
جمع‌بندی: اورهان صنعت، همراه مطمئن پروژه‌های انبوه و بلندمرتبه
موفقیت در اجرای پروژه‌های انبوه‌سازی و بلندمرتبه، بدون استفاده از سیستم‌های نوین و تیم‌های تخصصی امکان‌پذیر نیست. یکی از انتخاب‌های حیاتی، تأمین ورق عرشه فولادی با کیفیت بالا، خدمات فنی و تحویل به‌موقع است.
شرکت اورهان صنعت با تجربه گسترده در تأمین و اجرای عرشه فولادی در پروژه‌های بزرگ ملی و خصوصی، آماده همکاری با مهندسین، انبوه‌سازان و شرکت‌های پیمانکاری می‌باشد.
مزایای همکاری با اورهان صنعت:
-
تولید ورق عرشه فولادی با گریدهای مختلف
-
تأمین گلمیخ، فلاشینگ، آرماتور و مش
-
مشاوره فنی پیش از خرید و نصب
-
اجرای عرشه توسط تیم متخصص و با سابقه
-
ارسال سریع به سراسر کشور
اگر پروژه‌ای بزرگ در پیش دارید، با اورهان صنعت تماس بگیرید تا باکیفیت‌ترین سقف را در سریع‌ترین زمان اجرا کنید.
